Begraafplaats van Portugees-Joodse gemeente in Ouderamstel.

Begraafplaats van Portugees-Joodse gemeente in Ouderamstel.

Een voorbeeld van een zoekvraag over grondeigendommen in een polder.

Wie informatie zoekt over percelen van grondeigenaren kan daarvoor terecht in de archieven van het waterschap. De besturen van de rechtsvoorgangers hebben in het verleden uitgebreide administraties bijgehouden om te weten wie de eigenaren waren van de percelen grond. Op basis van de grondoppervlakte werd de hoogte van de omslag vastgesteld van elke eigenaar. Ook bepaalde de grootte van het perceel het aantal stemmen dat de eigenaren mochten uitbrengen.

Om te weten in welk archief informatie te vinden is, kan men via kaarten vaststellen binnen de grenzen van welke polder de begraafplaats gelegen was. De begraafplaats ligt sedert het begin van de 17^e eeuw aan waterloop de Bullewijk, ook wel Oude Amstel genoemd. De ligging van de begraafplaats is behoorlijk hoog ten opzichte van het boezemwater. Daarom is het niet zeker dat de grond van de begraafplaats binnen het gebied van een polder lag. Pas na zoeken in het archief leidt dat tot een antwoord.

In het archief van de Verenigde Westbijlmer  en Klein-Duivendrechtse polder kan men informatie zoeken op naam van de eigenaar of in bestanden waarin meer eigenaren genoemd worden. Er blijkt een afschrift bewaard te zijn van een overeenkomst die in 1710 bij een notaris in Amsterdam was vastgelegd tussen het bestuur van de begraafplaats en van de polder. Daarnaast is in de legger, in 1881 vastgesteld, een specificatie te vinden van het gebruik van de grond door het bestuur van de begraafplaats. Ten slotte is er jaarlijks een lijst gemaakt met de namen van de betaalde omslag door de eigenaren. Daarop staat het bestuur vermeld met de omvang van het perceel en de hoogte van de jaarlijkse omslag.

Uiteraard kunnen belangstellenden ook informatie over andere grondeigendommen opzoeken. Er kunnen meer details zijn over de eigenaren als zij bestuurslid waren of als zij werken hebben uitgevoerd waarvoor eerst schriftelijke toestemming gevraagd werd aan het polderbestuur. Om meer stukken te vinden is het vaak nodig om veel dossiers en losse stukken op te vragen en door te lezen. Wie de moeite neemt kan nieuwe ontdekkingen doen.

In 2005 is een uitvoerige publicatie verschenen over de begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk van de hand van Lydia Hagoort. Zij besteedt ook aandacht aan de zaken in het verleden over de waterstaat. Dit betreft onder meer de rol van Sarphati om de waterhuishouding te verbeteren via het Provinciaal Bestuur en het bestuur van de Klein-Duivendrechtse polder. Onderwerpen zijn de kade langs de Bullewijk, de afwatering, het waterpeil en vervuiling van het water. Voor de publicatie is wel gebruik gemaakt van het archief van de eigenaar van de begraafplaats maar niet van het polderarchief.