Dit zijn enkele kernbegrippen van de taken van het waterschap. In de archieven is veel informatie te vinden over deze zaken in het verleden. Het betreft registraties voor de uitvoering van de taken die vroeger zijn opgemaakt. Ook nu nog kunnen deze geraadpleegd worden omdat het waterschap vele meters papier over waterpeilen bewaart in de archieven. In het verleden werden deze registraties gemaakt in allerlei soorten en varianten voor verschillende doeleinden. Deze zijn onder uiteenlopende beschrijvingen opgenomen in de archiefinventarissen van voormalige waterbeheerder in de regio. De waterpeilen zijn vastgelegd in AP of Amsterdams peil of NAP Nieuw Amsterdamse peil.
Hieronder staat een afbeelding van de wijze waarop de rapporten met weekverslagen van waterschap Groot-Mijdrecht bewaard werden nadat de weekstaten destijds per jaar werden opgerold en in pakpapier werd verpakt (vanaf 1881).
Het opzoeken en vinden van deze informatie vraagt van belangstellenden de nodige doorzettingskracht en creativiteit om te achterhalen waar en wanneer deze in het verleden zijn vastgelegd en in welke varianten. Om een indruk te krijgen is een selectie van historische bronnen in beeld gebracht voor onderzoekers die ook van andere delen van het werkgebied soortgelijke gegevens zou willen opsporen. Op basis van aanknopingspunten in bijgevoegde beschrijvingen kunnen belangstellenden beter in beeld brengen wat hun specifieke wensen zijn. Voor alle duidelijkheid gaat het slechts om een vrije willekeurige doorsnede omdat het praktisch volstrekt ondoenlijk is om alle bewaarde gegevens op het scherm te brengen.
Via de website van het waterschap is een selectie te zien van registraties. Klik hier voor de afbeeldingen.
Bij de provincie Noord-Holland was het vanaf ca 1923 een vast gebruik volgens het Algemeen Reglement om van alle polders in de provincie de maatstaten te ontvangen die werden opgemaakt door de molenaars op voorgedrukte formulieren. Wat daar met de staten werd gedaan is niet onderzocht. In 2001 werden de volgens de provincie vernietigbare staten tot ca 1970 uit ons werkgebied aangeboden voor overdracht. Dit is een belangrijke aanvulling van de polderarchieven omdat deze staten in het verleden niet allemaal bewaard werden door de polderbesturen. De staten zijn als een geheel als een afzonderlijke verzameling toegevoegd aan de archieven van het waterschap. In de provincie Utrecht zijn dergelijke bestanden tot nu toe niet aangetroffen en wellicht ook niet ontvangen door de provincie. Of deze staten ook in andere provincies werden opgemaakt en bewaard is niet bekend. Naast deze reeks zijn in afzonderlijke polderarchieven ook incidenteel maalstaten bewaard die tot nu toe niet op detail zijn vergeleken met die van de provincie. Dit is een taak voor de onderzoekers die relevante onderdelen van de staten willen gebruiken. Op de staten staan niet alleen gegevens over de waterlozing uit de polders maar soms eveneens de waterstanden of waterpeilen van de boezemwateren waarin het polderwater geloosd werd. Ook zijn doorgaans details van de weersomstandigheden opgeschreven.
Tenslotte is er een soortgelijk afzonderlijk bestand gevormd van de door de afzonderlijke polderbesturen opgemaakte en bewaarde gegevens uit de jaren 1970-2000, soms ook ouder. Deze zeer verschillende registraties over lozingen en peilen werden later voor onderzoek verzameld en in beheer genomen bij de afdeling watersystemen. Eigenlijk behoren deze bestanden een onderdeel uit te maken van het archief van het polderbestuur dat verantwoordelijk was voor de registratie van de gegevens. Als onderdeel van een polderarchief kunnen onderzoekers de gegevens bestuderen in samenhang met de andere relevante soortgelijke gegevens die wel in het polderarchief zijn opgenomen. In dit bestand zijn wel onderdelen beschreven van waterschappen in de provincie Utrecht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten